Uzależnienie to przewlekła choroba, wymagająca długotrwałego leczenia. Według definicji jest nabytą silną potrzebą zażywania jakieś substancji bądź wykonywania jakieś czynności. Wiąże się z utratą kontroli nad własnym życiem. To substancja czy owa czynność zaczyna rządzić życiem osoby uzależnionej. W przebiegu choroby można zaobserwować okresy remisji z brakiem objawów albo nawroty, podczas których objawy uzależnienia znów występują. Już samo słowo „nawrót” informuje o tym, że wraca się do czegoś, co jest znane. W procesie tym na nowo pojawiają się mechanizmy choroby, które mogą doprowadzić do utraty kontroli i w efekcie do powrotu do nałogu. Jeśli mówimy o nawrocie choroby, należy zaznaczyć, że dotyczy on osób, które wprowadziły w swoje życie konstruktywne zmiany i dbały o to, aby być trzeźwymi. Trzeźwienie to coś więcej niż utrzymywanie abstynencji. Trzeźwienie łączy się ściśle z pracą nad sobą, ze zmianą myślenia, zachowania. Polega na wyuczeniu się nowych zachowań pozwalających utrzymać trzeźwość.
Nawrót nie jest nagły. Nie przerywa się trzeźwienia w jeden dzień. Trwa to o wiele dłużej. Najczęściej nawrót następuje w wyniku jakieś sytuacji stresowej, która powoduje napięcie, cierpienie, pogorszenie funkcjonowania. Jeśli w tym okresie nie znajdzie się wsparcia i konstruktywnego sposobu rozwiązania problemu, następuje uaktywnienie się mechanizmów uzależnienia (nałogowej regulacji uczuć, iluzji i zaprzeczeń oraz rozpraszania Ja). Wraca się do licznych sygnałów ostrzegawczych w sferze emocjonalnej (huśtawki emocjonalnej, stanów lękowych czy depresji), intelektualnej (zaprzeczanie, że dzieje się coś złego, lekceważenie trudności, utrata realistycznej oceny sytuacji) oraz w sferze zachowań (zmiana w codziennym funkcjonowaniu, spanie do późna, wychodzenie do pubu czy odnawiania znajomości z czasów picia, brania). Osoba w nawrocie zaczyna widzieć tunelowo i dążyć do złagodzenia tego stanu. W efekcie może dojść do przerwania abstynencji. Nawrót choroby nie oznacza powrotu do ciągu narkotykowego czy alkoholowego. Można go zatrzymać w każdym momencie. Posiadanie wiedzy na temat własnej choroby, umiejętność rozpoznawania wczesnych sygnałów daje szanse na podjęcie działań i zatrzymanie go oraz powrót do zdrowego funkcjonowania. Stworzenie sobie zaplecza w postaci bliskich osób, poinformowanie ich o swoich zachowaniach w trakcie nawrotu i jak mogą pomóc, daje szanse na poradzenie sobie z tym stanem. Warto zadbać również o kontakt z terapeutą bądź pójść na spotkanie anonimowych AN/AA.